Omuz Hastalıkları | doktoregemenaltan

Tüm Yük Omuzlarımızda – Omuz Hastalıkları

Pandemi sırasında evde kaldığımız uzun dönem boyunca sağlığımızı ve formumuzu korumak adına kendi başımıza yaptığımız spor, aynı zamanda ev işlerini üstlenmiş olmamız ve mutfakta geçirilen sürenin artması ile alışık olmadığımız bir iş yükü ile karşı karşıya kaldık. Bu ekstra iş yükü ile birlikte birçok eklem rahatsızlığının yanında omuzlarımıza da büyük bir yük binmiştir. Bu özel dönemde beslenme alışkanlıklarının değişmesinin de etkisi ile kilo alımı, insülin direnci gibi metabolik hastalıklarda da artış görülmüş ve bu değişikliklerden en çok etkilenen eklemlerin başında da omuz eklemi gelmiştir. Bunun yanı sıra sağlık kuruluşlarına başvurular sırasında tereddütler oluşması ile problemler daha da komplike hale gelmektedir. En sık görülen omuz rahatsızlıklarından olan omuzda kas -tendon yırtıkları, donuk omuz ve omuzda kalsifik tendinit rahatsızlıkları tüm bu faktörlerle ilişkili olup bu yazımızda bu durumlara yönelik tanı ve tedavi yöntemlerinden kısaca bahsedilmektedir.

Omuz eklemi vücutta bulunan en hareketli eklemdir. Kaliteli bir günlük yaşam sürdürebilmek için omuz sağlığı son derece önem taşımaktadır. Eklem çevresinde yer alan döndürücü kaslar omuz eklemini çepeçevre sararak hem eklemin stabilitesini sağlamakta hem de omuzun geniş hareket kapasitesine katkıda bulunmaktadır.

Omuz Döndürücü kasları neden yırtılır?

Bu kas grubundaki yırtıklar sıklıkla travmatik ya da zamanla bozulmaya bağlı olarak ortaya çıkabilir. Yapılan çalışmalarda 60 yaşında her 5 kişiden birinde bu kaslarda yırtığa rastlandığı gösterilmiştir. Ancak bu yırtıklar her zaman şikayet ortaya çıkarmayabilirler.

Sıklıkla şikayetler nelerdir?

Bu yırtıklar hastalarda sıklıkla omuz bölgesinde künt bir ağrı, kolu kaldıramama ve güçsüzlük şeklinde ortaya çıkar. Hastalarda görülebilen gece ağrıları ise kişinin yaşam kalitesini oldukça düşürebilir. Yırtık henüz küçük boyutlarda ise hastalar fizik tedavi ve ilaç kullanımı ile şikayetler azaltılabilir.

Tanı nasıl koyulabilir?

Tanı sıklıkla hasta şikayetleri ve muayene ile koyulabilmektedir. Tanıyı kesinleştirmek ve ayrıca yırtığın yeri ve boyutunu değerlendirmek için MR gibi radyoloji yöntemleri kullanılmaktadır.

Ne zaman cerrahi?

Fizik tedavinin faydalı olamadığı, yırtığın hasta fonksiyonlarını etkilediği ve gece ağrılarının yoğun olduğu durumlarda yırtık boyutu da değerlendirilerek cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi, özellikle aktif kişilerde yaşam kalitesini artırmak adına önem kazanmaktadır. Sıklıkla bu yırtıklar cerrahi olarak kapalı (artroskopik) yöntemler ile tamir edilebilmektedir. Tamiri gecikmiş ve yırtık boyutu büyük olan hastalarda kas kalitesi bozulabileceğinden tamir mümkün olamıyorsa, sağlam başka bir kasın transferi de gerekebilir. Yırtığın tamir edilemeyecek boyutta büyük olduğu ve eklem kıkırdağının da ileri derecede bozulduğu durumlarda ise ters omuz protezi olarak adlandırılan omuz protezlerinin de kullanımı gerekebilmektedir.

Omuzda kalsiyum neden birikir?

Omuzdaki döndürücü kas grubunun bozulması ve içinde ya da çevresinde kalsiyum birikmesi ile karakterize bir hastalıktır. Altta yatan patolojik sebep tam olarak belli olmamakla birlikte normal şartlarda kanda-kemikte bulunması gereken kalsiyum bu kas grubunun içinde ya da çevresinde birikmesi ile ağrıya sebep olmaktadır. Hastaların yaklaşık %10 unda iki taraflı olabilmektedir. Çoğunlukla 40-60 yaş arasında görülmekte olup kadınlarda erkeklere oranla daha fazla ortaya çıkmaktadır. En önemli risk faktörleri arasında omuzda sıkışma sendromu hastalığı olması, şeker hastalığı olması sayılabilir.

Ne gibi semptomlar görülebilir?
Akut ağrılı dönemi omuz hastalıkları arasında en ağrılı olan durumlardan birini ortaya çıkarmaktadır. Hastalarda hareket kısıtlılığı mevcuttur, özellikle 70 dereceden fazla omuzu kaldırmakla ağrı artar.

Cerrahi Tedavi ne Zaman gereklidir?
1- Günlük aktiviteler sırasında ciddi ve rahatsız edici ağrı olması.
2- 6 aydan fazla zamandır semptomların devam etmesi.
3- Cerrahi dışı tedavilerden fayda görülmemesi (Ağrı kesici-ödem azaltıcı anti-inflamatuar ilaç kullanımı - fizik tedavi - omuza yapılan depo kortizon enjeksiyonu)

Cerrahi tedavide nasıl bir yöntem izlenmekte?
Bu tedavilerden fayda görmeyen hastalarda artroskopik olarak yani kapalı yöntemlerle kalsiyum tuzlarının temizlenmesi ve varsa yırtıkların tamir edilmesi gerekmektedir.

Donuk Omuz Nedir?
Bu hastalıkta dar bir kıyafet giydiğimiz zaman görülen hareket kısıtlılığına benzeyen bir sıkılık söz konusudur. Son zamanlarda oldukça sık gördüğümüz bir hastalık olan donuk omuz hastalığı hareket kısıtlılığı ile karakterize bir durumdur. Omuz eklemini saran kapsül yapısında oluşan ödem ve inflamasyon nedeniyle farklı yönlerde hareketler kısıtlanmıştır. (Bu soruna kapsül iltihabı da denir.) Hastalarda sıklıkla ağrı da eşlik edebilir ve günlük aktivitelerde kısıtlılık söz konusudur (sütyen bağlama, diş fırçalama, dolaptan bir şey almak için uzanma, pantolon çekme, elini sırtına götürememe vb…). Gece ağrısı da pek çok hastada mevcuttur.

Donuk omuz kimlerde görülür, nedenleri?
Herhangi bir hastalıktan bağımsız olarak görülebilmekle birlikte özellikle 35-60 yaş arası kadınlarda daha sık olarak görülmektedir. Bir çok kişide sebep tam olarak ortaya koyulamamıştır. Ancak risk faktörleri arasında şeker hastalığı - yatkınlık olması, minör-major travma geçirmiş olunması, boyun fıtığı varlığı ve omuz cerrahisi geçirmiş olmak sayılabilmektedir. Şeker hastalığı olanlar bu hastalık açısından 4 kat daha fazla risk altındadır. Bir omuzda görülmesi durumunda diğer omuzda ortaya çıkma olasılığı da artmaktadır.

Ameliyatsız tedavi mümkün mü?
Öncelikli olarak zaten ağrı kesici ve anti-inflamatuvar denilen ilaçlar ile ve fizik tedavi başlıca tedavi şeklidir. Bunun yanında omuza yapılan enjeksiyonlarda şikayetleri azaltabilmektedir. Sabır gerektiren bir tedavi süreci olup bazı dirençli donuk omuz hastalarında tedavi süreci uzayabilmektedir.

Ne zaman cerrahi?
Uygun bir fizik tedavi uygulanmasına rağmen hareket açıklığı sağlanamayan hastalarda genel anestezi altında omuz hareketleri kontrollü bir şekilde artırılabilmekte veya artroskopik olarak kapalı yöntemlerle gevşetme uygulanabilir.

Sizin için en uygun tedavi şeklini cerrahınız ile tartışmanızı öneririz.